Türkiye Jeoloji Bülteni
Türkiye Jeoloji Bülteni

Türkiye Jeoloji Bülteni

2004 ŞUBAT Cilt 47 Sayı 1
COVER
View as PDF
COPYRIGHT PAGE
View as PDF
CONTENTS
View as PDF
Contribution to The Petrography, Geochemistry, and Tectonic Setting oft The Basalt Flows of The Umm-Qais Plateau, North Jordan.
H. El-Akhal
View as PDF

Abstract: The Umm-Qais plateau is situated in north Jordan, south of the Yarmouk River. It consists of elevenbasalt flows (about 190 m. thickness). The basalt flows belong to the Arabian Harrat volcanism. Petrographical,mineralogical and geochemical analysis of 11 rock samples indicated that the rocks are products of a continentalintra-plate magmatism, mostly as coarse-grained silica-undersaturated olivine-rich alkali basalt (AOB).Nepheline and Fo-olivine are among the normative minerals.The age of the basalt flows can be correlated with the basalt of the northern extension of the Umm-Qaisplateau north the Yarmouk River (Zamlat Bkhila plateau basalt) in the Golan Heights which was found to be3.7±0.36-3.11±0.16 Ma. Flow eruptions are contemporaneous with the second spreading stage of the Red Seaduring the Cainozoic over the past 5 Ma.Analysis of fractures showed mainly four dominant directions, namely ENE/WSW, NW/SE, NNE/SSWand NE/SW. They coincide with the trends of the Red Sea, Dead Sea transform fault, and some other distinct tectonic features.

  • Yarmouk River

  • Basalt flows

  • Red sea

  • Transform fault


  • Barberi, F., Capaldi, G., Gasperini, P., Marinelli, G., Santacroce, R., Scandone, R., Treuil, M., and Varet, J., 1979. Recent basaltic volcanism of Jordan and its implications on the geodynamic evolution of the Afro-Arabian rift system. Atti Conv Lincei, 47. 667-83.

  • Blasband, B., White, S., Brooijmans, P., Dirks, P., de Boorder, and Visser, W., 2000. Late Proterozoic extensional collapse in the Arabian Nubian Shield. Journal of the Geological Society, 157, 615-628.

  • Brenner, I. B., 1979. The geochemical relations and evolution of the Tertiary-Quaternary volcanic rocks in northern Israel. Ph.D. thesis, Hebrew UniTv. Jerusalem, 202 pp

  • Camp, V. E., 1984. Island arcs and their role in the evolution of the western Arabian Shield. Geological Society of America Bulletin, v. 95, p. 913-921.

  • Camp, V. E., 1986. Geologic map of the Umm Birak quadrangle, sheet 23D, Kingdom of Saudi Arabia (with text). Saudi Arabian Deputy Ministry for Mineral resources Geoscience Map GM 87, scale 1:250000, 40 p.

  • Camp, V. E., Roobol, M. J., 1989. The Arabian continental basalt province. Part I. Evolution of Harrat Rahat. Kingdom of Saudi Arabia. Geological Society of America Bulletin, v. 101, p. 71-95.

  • Cox, K. G., Bell, J. D., and Pankhurst, R. J., 1979.The interpretation of igneous rocks. London; Allen and Unwin, 450 pp.

  • Colemann, R. G., Gregory, R. T., and Brown, G. R, 1983. Cainozoic volcanic rocks of Saudi Arabia. Saudi Arabian Deputy Ministry for Mineral Resources Open-File Report USGS-OF-03093, 82 p.

  • El-Akhal, H., Al-Tamimi, M., Greiling, 1999.Late Pan-African evolution and fracture pattern in the Sarmouj conglomerate, S W Jordan. Aspects of PanAfrican Tectonics. V. 32, p. 173-181. Forschungszentrum Jiilich, Germany.

  • Eyal, Y., Eyal, M., 1987. Mafic dyke swarms in the Arabian-Nubian Shield. Isr. J. Earth Sci. Vol. 36, 1987 pp. 195-211.

  • Floyd, P.A., Winchester, J.A., 1975. Magma type and tectonic setting discrimination using immobile elements. Earth planet Sci. Lett. 27. 211-218.

  • Garson, M. S., and Krs, M., 1976. Geophysical and geological evidence of the relationship of the transverse tectonics to ancient features. Geological Society of America Bulletin. V. 87. P. 169-181.

  • Ghent, E. D., Coleman, R. G., and Hadley, D. G., 1980. Ultramafic inclusion and host alkali olivine basalts of southern coastal plain of the Red Sea. Saudi Arabia. Amer. J. Sci, 280-284, 499-527.

  • Green, D. H., Ringwood, A.E., 1967. The genesis of basaltic magmas. Contrib. Mineral. Petrl. 90. 18-28.

  • Gregory, R. T., Coleman R.G., and Brown, G. F., 1982, Cenozoic volcanic rocks of Saudi Arabia. Evidence from continent for two stages of opening of the Red Sea. Geol. Sci. Am. Prog., 14 (7). 502 p.

  • Ibrahim, K. M., 1987. Geochemistry and petrology of some of the basaltic outcrops in central Jordan. MSc. Thesis , Univ. Jordan, Dep. Geol. Mineral. Amman, (Unpubl.). 164p.

  • Ibrahim, KM., 1993. Geological framework for the Harrat ash-Sham Basaltic Super-Group and its volcanotectonic evolution. Amman. Natural Resources Authority, Geol. Mapping Div., Geol. Dir., Bull. 25, Amman.

  • Ibrahim, K.M., 1996. The regional geology of Al Azraq area. Amman Natural Resources Aouthority. Geol. Mapping Div., Geol. Dir., Bull 28, Amman.

  • Ibrahim, K.M., Saffarini, G.A., 1990. Genesis of the nepheline basanites in Tafila District, Jordan. Proc 3d Geol. Conf., 315-343.

  • Khalil, I., 1991. Geochemishe and petrographische untersuchungen an Teriaren bis Quartareren kontinentalen intraplattenbasalten. Nordost-Jordanien. Ph. D. thesis, der technischen Universitaet Clausthal, Germany, 119p.

  • Lovelock, P.E.R., 1984. A review of the tectonics of the northern Middle East region. Geological Magazine, v. 121, no. 6, p. 577-587.

  • Miyashiro, A., 1978. Nature of alkalic volcanic rock series. Contrib. Mineral. Petrol. 66, 91-104.

  • Mohr, P., 1971. Outline tectonics of Africa: United Nations Educational Scientific and Cultural Organization UNESCO): Paris, France, Imprimie Atar, p. 477-584.

  • Mor, D., Steinitz, G., 1982. K-Ar age of the cover basalt surrounds the sea of Galilee. Interim Report. Isr. Geol. Surv. Rep. ME/6/82. 14 p.

  • Mor, D., Steinitz, G., 1985. The history of the Yarmouk River based on K-Ar dating and its implication on the development of the Jordan rift. Isr. Geol. Surv. Rep. GSI/40/85, 18 p., Jerusalem.

  • Nassir, S., Al Fugha, H., 1988a. Spinel-lherzolite xenoliths from the Aritain volcano. NE-Jordan. Mineral Petrl. 38. 127-137.

  • Norry, M.J., Fitton, J.G., 1983. Compositional differences between oceanic and continental basic lavas and their significance, in Hawkesworth C.J, and Norry , M.J., eds., Continental basalts and mantle xenoliths: Chchire, England, Shiva Publishing, Ltd, P. 5-19.

  • Pearce, J. A., Cann, J. R., 1973. Tectonic setting of basic volcanic rocks determined using traceelement analysis. Earth Planet Sci. Lett, 19. 290-300.

  • Pearce, J. A., Norry, M.J., 1979. Petrogenesis implications of Ti, Zr, Y, and Nb variations in volcanic rocks. Contrib. Mineral. Petrol. 69. 33-47.

  • Ponicarov, V.P., Kazmin, V.G., Mikhailov, LA., Razvaliayev, A.V., Krasheninnikov, A.V., Kozlov, V.V., Souiidi-Kondratiyev, E.D., Mikhailov, K.YA.,Kulakov, V.V., Faradzhev, V.A., Mirzayev, K.M., 1967. The geology of Syria. Explanatory Notes of the geological map of Syria, Part 1. Dept. of Geological and Mineral Research. S.A.R.

  • Ramsay, C.R., 1986. Geologic map of the Rabigh quadrangle, sheet 22D. Kingdom of Saudi Arabia (with text). Saudi Arabian deputy Ministry for Mineral Resources Geoscience Map GM-84, scale 1:250,000. 49p.

  • Saffarini, G. A., Nassir, S., Abed, A. M., 1985. A Contribution to the petrology and geochemistry of the Quaternary-Neogene basalts of central Jordan. Dirasat, 12. 133-144.

  • Sengor, A.M.C., and Kidd, W.S.F., 1979. Post-collisional tectonics of the Turkish-Iranian plateau and a comparison with Tibet. Tectonophysics, v. 55, p. 361-376.

  • Stern, R. G., 1985. The Najd faults system, Saudi Arabia and Egypt. A late Precambrian rift system? Tectonics 4. 497-511.

  • Sun, S.S., MacDonough, W.F., 1989. Chemical and isotopic systematic of oceanic basalts: implications for mantle composition and processes. In Magmatism in the ocean basins. Geological Society, Special Publication, 42,313-345.

  • Voggenreitter, W., Hoetzl, H., and Mechie, J., 1988. Low-angle detachment origin for the Red Sea Rift System? Tectonophysics, v. 150, p. 51-76.

  • Wehr, H., 1976. Dictionary of modern written Arabic (3rd edition), Cowan, J. M, ed.: Ithaca, New York, Spoken Language Services, Inc., 1110 p

  • Wiesemann, G., Abdullatif, A., 1963. Geology of the Yarmouk area, North Jordan. Unpubl. rept. with geol. maps, scale 1:10,000. Fed. Inst. of Geosc. and Nat. Res., Hannover; nat. res. auth., Amman

  • Akhal, H . (2004). Contribution to the petrography, geochemistry, and tectonic setting of the basalt flows of the Umm-Qais plateau, north Jordan . Türkiye Jeoloji Bülteni , 47 (1) , 1-12 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjb/issue/28633/305989

  • Geology and Structural Evolution of the Divriği-Sivas Region
    Hüseyin Yilmaz Ali Yilmaz
    View as PDF

    Abstract: The investigated area is situated to the north of the Eastern Taurus and in the south of the Sivas basin,among Divriği-Sincan and Kangal towns. In this study, it has been aimed to define structural evolution of theregion in the light of main geological characteristics.The basement of the area is represented by a mosaic that is made up of Lower Paleozoic clastic rocks,Upper P ale ozoic-Mesozoic platform type carbonates of the Taurus Relative autochton, allocthons units of UpperCretaceous ophiolitic melange and Jurassic Ophiolitic Suite. The Maastrichtian-Quaternary cover overlies themosaic uncomfortably. The lowermost of the cover starts with a poligenic conglomerate of the Maastrichtian volcano-sedimentary sequence.In the Paleocene, Divriği Granitoides intruded the basement tectonic units and also the Maastrichtianvolcano-sedimentary sequence, as well. In the following, from lower to upper levels, Eocene shallow marinedeposits, Upper Oligocene-Lower/Middle Miocene lacustrine to fluvial rocks, Upper Miocene-Lower Pliocenefluvial to lacustrine deposits, Upper Pliocene-Quternary fluvial elastics to volcanics, alluvium and terracedeposits overlie unconformably the older rock units, respectivelyIn the studied area, Pre-Maastrichtian paleotectonic structures are mainly represented by the overthrustsplunging to the north. Along these overthrusts, allocthonous units obducted the Taurus Relative Autochton.Maastrichtian-Lower Pliocene transitional tectonic structures are represented by the folded systems in the NNWSSE trending to the north, in the NE-SW trending to the south of the region. On the basis of this setting, NEESSW compression is dominant to the north, NW-SE compression is dominant to the south of NE-SW trending riseof the basement rocks, which is made up of paleotectonic units. Upper Pliocene-Quternary Neotectonics structures are represented by conjugate NE-SW and NW-SE trending faults and N-S trending normal faults whose lateral slips is not more than 1 km.On the basis of main geological data presented above, it is suggested that ophiolites and ophioliticmelange of the region moved from north to south, and obducted over the Taurus Relative Autochton. The emplacement of the allocthonous units had been completed before Maastrictian time, and the granitoides had been intruded the region after paleotectonic period.Maastrichtian-Lower Pliocene cover has been folded under the control of the compression in differenttrending processes. In the end of transitional tectonic period, paleotectonic units outcroped along NE-SWtrending rise of the basement rocks in the middle of the study area.Upper Pliocene-Quaternary units of the Neotectonic period have not been folded and NW-SE trendingright lateral and NE-SW trending left lateral conjugate faults and N-S trending normal faults occurred under thecontrol of N-S directing compression. These structures have formed in accordance with the neotectonic processes representing North Anatolian Fault (NAF) and East Anatolian Fault (EAF) systems. 

  • Ophiolite

  • paleotectonic

  • neotectonic

  • stratigraphy

  • Divriği

  • Sivas


  • Aktimur, T., Atalay, Z., Ateş, Ş., Tekirli, M.E., Yurdakul, M.E., 1988. Munzur dağlan ile Çavuşdağı arasının jeolojisi: MTA Derleme Rap. No.8320, Ankara, 102 s. (yayımlanmamış).

  • Altınlı, İ.E., 1963, Kayadibi-Şarkışla bölgesinin jeolojisi ve hidrojeolojisi: İ.Ü. Fen Fakültesi Mecm.,26, 162-199.

  • Alpaslan, M., 1993. Yıldızeli yöresi (Sivas batısı) metamorfitlerinin petrolojik incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, Sivas, 359s (yayımlanmamış).

  • Bayhan, H., 1980. Güneş- Soğucak (Divriği) yöresinin jeolojik, mineralojik, petrografik, petrolojik ve metalojenik incelemesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 206s, (yayımlanmamış).

  • Bayhan, H. ve Baysal, O., 1982. Güneş-Soğucak (Divriği-Sivas) yöresinin petrografik ve petrolojik incelemesi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 25/1, 1-13.

  • Bayhan, H., 1986. İç Anadolu granitoyid kuşağındaki Çelebi sokulumunun jeokimyası ve kökensel yorumu. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 29, s.27-36.

  • Bozkurt, R., 1974. Dumluca köyü (Sivas) Ni-Co-Bi mineralizasyonunım metalojenetik ve yakın yöresinin petrografik etüdü. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon (yayımlanmamış).

  • Bozkurt, R., 1980. Divriği demir madenleri cevher minerallerinin incelenmesi ve oluşum tezi, Doçentlik tezi, Anadolu Ü., Eskişehir.

  • Boztuğ,D., Yılmaz, S., Kesgin, Y.,1994.İç-Doğu Anadolu alkalin provensindeki Kösedağ Plütonu (Suşehri-KD Sivas) doğu kesiminin petrografisi ve petrojenezi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 37/2, 1-14.

  • Boztuğ,D., 1997.Post-collisional Central Anatolian alkaline plutonism, Turkey. Procedigs TubitakBAYG/NATO-D Program on Alkaine Magnıatism, Sivas-Turkey, s. 105- i 46.

  • Boztuğ, D., Debon, F., İnan, S., Tutkun, S.Z., Avcı, N., Kesgin, Ö., 1997. Comparative geochemistry of four plutons from the Cretaceous-Paleogene Central Eastern anatolian alkaline province, (Divriği Region, Sivas, Turkey), Tr. J. Of Earth Scieces, 6, 95-115.

  • Bulur. K., 1971. Sivas (Kangal-Alacahan Civarının) jeolojisi ve prospeksiyon raporu, M.T.A.E. Rap. No: 2254 (yayınlanmamış), Ankara.

  • Can, A., 1970. Güneş-Soğucak (Divriği-Sivas) köyleri nikel zuhuru. MTA Rap. No:5108 (yayınlanmamış), Ankara.

  • Cater, J.M.L., Hanna, S.S., Ries, A.C., Turner, P., 1991. Tertiary evolution of the Sivas basin, Central Turkey. Tectonophysics, 195, 29-46

  • Çapan, U., 1980. Toros kuşağı ofiyolit masiflerinin (Marmaris, Mersin, Pozantı, Pınarbaşı ve Divriği) iç yapılan, petroloji ve petrokimyalarına yaklaşımlar. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 400s, (yayımlanmamış).

  • Demirtaşlı, E., 1977. Toros Kuşağı`nın petrol potansiyeli. Türkiye Üçüncü Petrol Kongresi. Bildiriler, konferans ve açık oturumlar, s. 55-61, Ankara

  • Doğan, İL, Yıldızeli, N., Yurt, M.Z., Çelebi, A. ve Özcan, H., 1989. Divriği demir aramaları projesi jeoloji raporu. MTA Rapor No: 8875 Ankara(yayımlanmamış).

  • Erkan, E.N., Özer, S., Sümengen, M. ve Terlemez, İ., 1978. Sarız, Şarkışla, Gemerek, Tomarza arasının temel jeolojisi. MTA Rapor No :5641, Ankara (yayımlanmamış).

  • Erdoğan, B., 1975. IV.Bölge Gölbaşı civarının jeolojisi. TPAO Rap. No: 917, Ankara, 18 s (yayınlanmamış)

  • Geven, A., Unan, C, Erler, A., Göncüoğlu, C, Akıman, O., 1993. Cefalıkdağ Granitoyidi`nin petrolojisi ( Kaman-Kırşehir). H.Ü. Yerbilimlerinin 25. Yılı Sempozyumu Bildiri Özleri, Ankara, s.43.

  • Giysin, M., 1938. Tere impression sur la geologie de la region de Divrik, sur la structure et sur Toriğine du gisement de fer MTA Rap No:700, Ankara (yayımlanmamış).

  • Gökten, E., 1983 a. Şarkışla (Sivas) yöresi volkanotortullarının petrolojik özellikleri ve havza gelişimindeki anlamları. Doğa Bilim Dergisi., A7, 454- 459.

  • Gökten, E., 1983 b. Şarkışla (Sivas) güney-güneydoğusunun stratigrafisi ve jeolojik evrimi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 26, 167-176.

  • Gökten, E., 1985. The inner structure and emplacement of the allochtonous units in the area around Cemal, Mudarasın and Deliilyas villages (ŞarkışlaSivas). Communication de la Faculte des Sciences de l`Universite d`Ankara,Cl,T27-28, 17-31.

  • Gökten, E., 1986. Paleocene carbonate turbidites of the Şarkışla region,Turkey: Their significance in an orogenic basin. Sedimentary Geology, 49, 143-165.

  • Gökten, E. and Floyd P., 1987. Geochemistry and tectonic environment of the Şarkışla area volcanic rocks in Central Anatolia,Turkey..Mineralogical Magazine, 51,1987, 553-559.

  • Gökten, E., 1993 a. Ulaş (Sivas) doğusunda Sivas Havzası güney kenarının jeolojisi: İç Toros Okyanusu`nun kapanması ile ilgili tektonik gelişim. Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 5/1, 35-55.

  • Gökten E., 1993 b. Ulaş (Sivas) doğusunda Sivas havzası güney kenarının jeolojisi: Neotetis`in kuzey kolunun kapanması ile ilgili tektonik gelişim. 46.Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, s.68, Ankara.

  • Gültekin, A.S., 1993. Alacahan-Çetinkaya-Divriği (Sivas) arasında kalan alanın jeolojisi. Doktora Tezi,. İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 180s, (yayımlanmamış).

  • Gümüş, A., 1963. Pınargözü-DavutoğIu(SivasÇetinkaya) hematit yatağı hakkında nihai jeolojik rapor. MTA Rap. No:3281, Ankara(yayımlanın anı iş)

  • Gürer, Ö.F., 1992. Hekimhan-Hasancelebi (Malatya) dolayının jeoloji incelemesi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi , (yayınlanmamış).

  • Gürer, Ö.F., 1994. Hekimhan-Hasancelebi yöresinin Üst Kretase stratigrafisi ve havza evrimi. Türkiye Jeoloji Bülteni, 37/2, 135-148.

  • Gürsoy, H., 1986. Örenlice-Eskiköy (Sivas) yöresinin stratigrafik ve tektonik özellikleri: C.Ü. Fen Bilimleri Enst., Yüksek Lisans tezi, Sivas, 48 s, (yayınlanmamış).

  • İnan, S., Öztürk, A. ve Gürsoy, H., 1993. UlaşSincan (Sivas) yöresinin stratigrafisi. Doğa-Türk Yerbilimleri Dergisi, 2, 1-15.

  • tzdar, E.K. ve Ünlü, T, 1985. Doğu HekimhanHasancelebi (E Anadolu) bölgesinin jeolojisi, Piri Reis International Contribution Series Publication No.2.Sixth Colloguium Geology of the Aegean Region, İzmir. 303-329.

  • Kartan, Y, 1986. Ovacık (Sivas) yöresinde karbonat kayalarının sedimantolojik incelemesi. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, Sivas, 86 s , (yayınlanmamış).

  • Kelling, G., Gökçen, S.L., Gökçen, N.S., Gökten, E., Bromley, A.J., 1989. Tectono-sedimatary evolu tion of a Neo-Tethyan Collisinal trough: SivasRefahiye Basin, Central Turkey, 28 th international Geological Congress, Washington, D. C. USA, Abstracts, Volume, 2 of 3, 171-172.

  • Koçyiğit, A., 1990. Üç Kenet Kuşağı`nın Erzincan batısındaki ( KD Türkiye) yapısal ilişkileri: Karakaya, İç Toros ve Erzincan Kenetleri. Türkiye 8. Petrol Kongresi, Bildiriler, Ankara, 152-160.

  • Kormalı, R., 1971. Sivas ili. Kangal ilçesi, Cetinkaya Bucağı, Kalkım-Pınargözü ve Bulak Köyleri arasının jeoloji incelemesi, Divriği J39-A2 Paftası, MTA Etüd Arşiv No: 1061, (yayınlanmamış).

  • Koşal, C, 1966. Divriği civarı jeolojisi ve magmatojen cevher yatakları. MTA Rapor No:3743, Ankara, (yayınlanmamış).

  • Koşal, C, 1973. Divriği A-B-C demir yataklarının jeolojisi ve oluşumu üzerine çalışmalar, MTA Der 81, s, 1-21.

  • Kovenko, V., 1937. Divriği imtiyaz manyetit yatağı hakkında rapor. MTA Rapor No: 485, Ankara, (yayımlanmamış).

  • Kovenko, V., 1938. Divrik mıntıkasındaki bazı az ehemmiyetli madenlere (demir, bakır, altın) yapılan ziyaret hakkında rapor. MTA Rap. No: 496, Ankara, (yayımlanmamış).

  • Kovenko, V., 1940. Hasançelebi demir yatakları, MTA. Dergisi, 1/18, 75-83. Kovenko, V., 1941. Divrik manyetit yatakları hakkında yeni malumat, MTA Dergisi, 2/23, 159- 191.

  • Köprübaşı, N., 1985. Cürek (Divriği) granitoyidinin petrolojik ve jenetik incelemesi. Yüksek lisans tezi, KÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 61 s, (yayınlanmamış).

  • Kurtman, F., 1973. Sivas-Hafık Zara ve İmranlı Bölgesinin jeolojik ve tektonik Yapısı, MTA Dergisi, 80, 1-33

  • Legros, G., 1969. Contribution a I` etude geologique et metallogenique de la Region de Divriği (Province de Sivas-Turquie), These, Montpellier Üniversite, 87 s.

  • METAG, 1972. Nikel projesi, Çetinkaya-Divriği Bölgesi arama raporu. DPT Müsteşarlığı, Ankara (yayımlanmamış).

  • Mohr, H. V. M., 1.960. Divriği mıntıkasındaki arsenik prospeksiyonu hakkında rapor, MTA Rapor No: 2920.

  • Obuz, A., 1972. Divriği J39-D1 ve J39-D2 Paftalarının jeoloji ve demir prospeksiyonu raporu, MTA Ra p. No:4900, Ankara (yayınlanmamış).

  • Özdemir, C, 1971. Kangal-Yellice 17 10 000 ölçekli detay jeoloji raporu. MTA rap. No: 1053, Ankara, (yayınlanmamış).

  • Özgül, N., Metin, S., Dean, W.T., 1972. Doğu Toroslar`da Tufanbeyli ilçesi (Adana) dolayının Alt Paleozoyik stratigrafisi ve faunası, MTA Dergisi. 79,9-16.

  • Özgül, N., 1976. Torosların bazı temel jeoloji özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 19/1, 65- 78.

  • Özgül, N. ve Turşucu, A., Özyardımcı, N., Şenol, M., Bingöl, İ. ve Uysal, Ş., 1981. Munzur dağlarının jeolojisi. MTA Rapor No: 6995 Ankara, (yayımlanmamış).

  • Öztürk, H., 1991. Divriği maden provensinin konumu ve kökensel yorumu. Doktora Tezi,. İstanbul Üniversitesi, İstanbul, (yayımlanmamış).

  • Öztürk, H., Öztunalı, Ö., 1993. Divriği demir yatakları üzerinde genç tektonizma etkileri ve sonuçlan. Türkiye Jeoloji Bülteni, 8, 97-106.

  • Öztürk, A., Boztuğ, D., Yalçın, H., İnan, S., Gürsoy, H., Bozkaya, Ö., Yılmaz, S., Uçurum, A., 1996. Hekimhan(KB Malatya) ve Kangal (GD Sivas) yörelerinde mevcut maden yataklarının jeolojik ve madencilik açısından değerlendirilmesi çalışmaları, DPT 89 K 120450 No`lu Teknolojik Araştırma Projesi.

  • Yılmaz, H , Yılmaz, A . (2004). Divriği (Sivas) Yöresinin Jeolojisi ve Yapısal Evrimi . Türkiye Jeoloji Bülteni , 47 (1) , 13-46 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjb/issue/28633/306206

  • Origin and Formation Processes of Iron, Copper-Molybdenum and Lead Mineralisations of Karacaali (Kırıkkale) Magmatic Complex
    Okan Delibaş Yurdal Genç
    View as PDF

    Abstract: Karacaali magmatic complex, located at 10 km northeast of Kırıkkale town center, within the Kırşehir İ31-altopographic quadrangle of Turkey of 1/25.000 scale, mainly contains iron, copper-molybdenum and lead mineralisations. Karacaali magmatic complex is mainly composed of granitoid, rhyolite/rhyodacite and basaltic rocks Iron mineralisation mainly related to basaltic rocks in Karacaali magmatic complex, copper-molybdenum and lead-zinc mineralisations in granitic rocks are developed related to vertical or nearly vertical quartz,carbonate and turmaline with quartz veins. The main ore minerals are magnetite, hematite, ilmenite, pyrite, chalcopyrite, molybdenite, galena and sphalerite. The iron grade is within the range of 15%-60% FeO and the copper, molybdenum, lead, zinc grades are < 1,4 %, < 0,4%, < 0,1% and < 0,2%.Alteration types related to mineralisation are; tourmalinization, actinolitization, epidotization, chloritization and K-feldspar alteration in granitic and basaltic rocks, and argillation, silicification, alunitization in rhyolite/rhyodacites.Depending on the contact relations together with the structural-textural characteristics and the wall rockalterations, it can be concluded that the iron, copper-molybdenum and lead-zinc enrichments observed inKaracaali magmatic complex are the products of a single magmatic process. It is suggested that these mineralisations are associated with the interaction, assortment, mixing and differentiation processes taking place betweena granitic magma and a basaltic magma.

  • Karacaali magmatic complex

  • Iron mineralisation

  • Cu-Mo mineralisation

  • Magma mixing

  • Central Anatolia Turkey


  • Delibaş, O., 2002, Karacaali (Kırıkkale) Granitoyidi Demir, Bakır-Molibden ve Kurşun Cevherleşmelerinin Oluşumu ve Kökeni. Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Yüksek Mühendislik Tezi, 102 s (yayınlanmamış).

  • Gez, S.,1959. Kırşehir-Yozgat Stratigrafik Profili Hakkında. M.T.A. Derleme No:2747, 30s (yayınlanmamış).

  • Gourgaud, A. and Thouret, C.,J., 1989. Magma mixing and petrogenesis of the 13 November 85 eruptive products at Nevado del Ruiz (Colombia). Journal of Volcanology and Geothermal Reasearch, 41,79-96.

  • İşbaşarır, O., Arda, N., Tosun, S., 2002, KırıkkaleKaracaali demir cevherleşmesi ve Orta Anadolu manyetitk anomali sahaları jeoloji ve jeofizik Raporu. M.T.A. Derleme No: 10534, 67s. (yayınlanmamış).

  • Kaya, C, 2002, Karacaali (Kırıkkale) demir yatağının maden jeolojisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Yüksek Mühendislik Tezi, 127 s (yayınlanmamış).

  • Kayakıran, Ö., 1999, Karacaali-Kızıldere (Kırıkkale) civarındaki Pb-Zn-Cu±Mo cevherleşmeleri ve yan kayaç olan granitoidlerin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Yüksek Mühendislik Tezi, 137 s (yayınlanmamış).

  • Ketin, İ., 1954. Yozgat bölgesinin jeolojik löveri hakkında rapor. M.T.A. Derleme No:2141, 50s (yayınlanmamış).

  • Ketin, İ., 1955. Yozgat bölgesinin jeolojisi ve Orta Anadolu Masifinin tektonik durumu. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 6(1), 1-29.

  • Krauskopf, B.K., 1982. Intruduction to Geochemistry. Earth and Planetary Sciences Serires, McGraw-Hill Int. Edt., 617 s.

  • Kuşçu, E., 1999. Karacaali Köyü (Kırıkkale) ve Civarının Jeoloji Haritası. M.T.A. (rapor yazım aşamasında).

  • McBirney, A.R., 1980. Mixing and unmixing of magmas. Journal of Volcanology and Geothermal Research, 7, 357-371.

  • Norman, T., 1972. Ankara Yahşıhan bölgesinde Üst Kretase-Alt Tersiyer İstifinin Stratigrafisi. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 15(2), 180-277.

  • Norman, T., 1973. Ankara Yahşıhan bölgesinde Üst Kretase-Alt Tersiyer istifinin sedimantasyonu. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 16(1), 27-41.

  • Rose, A.W., Hawkes, H.E. and Webb, J.S., 1979. Geochemistry in Mineral Exploration. Academic Press Inc, London, 635s.

  • Reid, B., Jr Evans, CO. and Fates, G.D., 1983. Magma mixing in granitic rocks of the Central Sierra Nevada, California. Earth and Planetary Science Letter, 66, 243-261.

  • Sakuyama, M., 1984. Magma mixing and magma plumbing systems in island arcs. Bulletin of .Volcanology, 47-4 (1), 685-702.

  • Sha, K.L.,1995. Genesis of zoned hydrous ultramafic/mafic-silicic intrusive complexes:an MHFC Hypothesis. Earth and Science Reviews, 39, 59-90.

  • Sparks, S.R.J., Sigurdsson, H. and Wilson, L., 1977. Magma mixing: A mechanism for triggering acid explosive eruptions. Nature, 267, 315-318.

  • Wiebe, R.A. and Collins, W.J., 1998, Depositional features and stratigraphic sections in granitic plutons:Implications for the emplacement and crystallization of granitic magma. Journal of Structural Geology, 20(9/10), 1273-1289.

  • Wiebe, R.A., Frey, H. and Hawkins, D.P., 2001. Basaltic pillow mounds in the Vinalhaven intrusion, Mmne. Journal of Volcanology and Geothermal Reasearch, 107, 171-184.

  • Delibaş, O , Genç, Y . (2004). Karacaali (Kırıkkale) Magmatik Kompleksi Demir, BakırMolibden ve Kurşun Cevherleşmelerinin Oluşumu ve Kökeni . Türkiye Jeoloji Bülteni , 47 (1) , 47-60 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjb/issue/28633/306234

  • Syn-Sedimentary Tectonic Structures in The Kumartaş and Hançili Formations, Çankırı Basin
    Didem Savaşçi Gökgöz Gürol Seyitoğlu
    View as PDF

    Abstract: Kumartaş formation, which outcrops in the northwest of Çankırı basin, laterallyand vertically grades in the overlaying Hançili formation. Syn-sedimentary structuresmostly normal faults observed within these units indicate existence of extensional tectonicsin Early - Middle Miocene in the Çankırı basin. These sedimentary units are laterfragmented by an east vergent tectonic sliver after early Pliocene.

  • Çankırı basin

  • Neogene

  • Hançili formation

  • tectonic sliver


  • Akyürek B., Bilginer E., Çatal E., Dağer Z., Soysal Y. ve Sunu O., 1980. Eldivan - Şabanözü (Çankırı) Hasayaz – Çandır (Kalecik – Ankara) dolayının jeolojisi., M.T.A. Rap. 6741.

  • Birgili S., Yoldaş R ve Ünalan G., 1975. Çankırı – Çorum havzasının jeolojisi ve petrol olanakları. M.T.A. Rap. 5621.

  • Bruijn H. De ve Saraç G., 1992. Early Miocene rodent faunas from Eastern Mediterranean area. Part II. Mirabella (Pracricetodontinae, Muroidea). Proc. Kon. Nederl. Akad. Wetensch., Amsterdam, B 95, 25 – 40.

  • Erdoğan B., Akay E. ve Uğur M. S., 1996. Geology of the Yozgat region and evolution of the collisional Çankırı basin. Intern. Geol. Rev. 38, 788 – 806.

  • Hakyemez Y., Barkut M. Y., Bilginer E., Pehlivan Ş., Can B., Dağer Z ve Sözeri B., 1986. Yapraklı – Ilgaz – Çankırı – Çandır dolayının jeolojisi. MTA Enst. Rap. 7966.

  • Karadenizli, L., Seyitoğlu, G., Saraç, G., Kazancı, N., Şen, Ş., Hakyemez, Y., & Savaşçı, D. 2003. Çankırı-Çorum havzası batı kenarının Erken-Orta Miyosen’deki paleocoğrafik evrimi. MTA Dergisi, incelemede.

  • Kaymakçı, N., 2000. Tectono-stratigraphical evolution of the Çankırı basin (Central Anatolia Turkey). PhD. Thesis, Univ. Utrecht. GeologicaUltraiectina, no:190, 247p.

  • Kaymakçı, N., White, S. H., & Van Dijk, P. M., 2000. Palaeostress inversion in a multiphase deformed area: kinematic and structural evolution of the Çankırı basin (central Turkey), Part1- northern area. In: Bozkurt, E., Winchester, J. A. & Piper, J.D.A. (eds) Tectonics and Magmatism in Turkey and the surrounding area. Geological Society, London, Special Publications, 173, 295-323.

  • Kaymakçı, N., Özçelik, Y., White, S.H. & Van Dijk, P.M., 2001. Neogene tectonic development of the Çankırı basin (central Anatolia, Türkiye). TPJD Bülteni, 13, 27-56.

  • Koçyiğit, A., 1992. Southward-vergent imbricate thrust zone in Yuvaköy: A record of the latest compressional event related to the collisional tectonic regime in Ankara-Erzincan Suture Zone. Turkish Association of Petroleum Geologist Bulletin, 4, 111-118.

  • Koçyiğit, A., Türkmenoğlu, A., Beyhan, A., Kaymakçı, N. and Akyol, E., 1995. Post Collisional Tectonics of Eskişehir - Ankara - Çankırı Segments of İzmir - Ankara - Erzincan Suture Zone: Ankara Orogenic Phase. Turkish Association of Petroleum Geologist Bulletin,6, 69-86.

  • Özcan, F., 2003. Kılçak formasyonunun Çankırı havzası stratigrafisindeki yeri ve tektonik konumu. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 43s.

  • Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Fodor, L., Karakuş, K., Araz, H., and Karadenizli, L., 1997. Does continuous compressive tectonic regime exist during late Paleogene to late Neogene in NW central Anatolia, Turkey?: preliminary observations. Turkish Journal of Earth Sciences, 6, 77-83.

  • Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Karadenizli, L., Şen, Ş., Varol, B. and Karabıyıkoğlu, T., 2000. Rockfall avalanche deposits associated with normal faulting in the NW of Çankırı basin: Implications for the post-collisional tectonic evolution of the Neo-Tethyan suture zone. Terra Nova, 12, 245-251.

  • Seyitoğlu, G., Kazancı, N., Varol, B., Şen, Ş., Karadenizli, L ve Karabıyıkoğlu, T., 2001. İç Anadolu geç Senozoyik birimlerinin tektono - sedimanter evrimi. YDABÇAG-198Y014 Kesin Raporu.

  • Şen, Ş., Seyitoğlu, G., Karadenizli, L., Kazancı, N., Varol, B. and Araz, H., 1998. Mammalian biochronology of Neogene deposits and its correlation with the lithostratigraphy in the Çankırı-Çorum basin, central Anatolia, Turkey. Eclogae Geologicae Helvetiae, 91, 307-320.

  • Ünay, E., 1994: Early Miocene rodent faunas from eastern Mediterranean area. Part IV. The Gliridae. Proc. Kon. Nederl. Akad. Wetwesch., Amsterdam B 97. 445-490

  • Tüysüz, O., Dellaloğlu, A. ve Terzioğlu, N. 1995. A magmatic belt within the Neo-Tethyan suture zone and its role in the tectonic evolution of northern Turkey. Tectonophysics, 243, 173 – 191.

  • Wilson, M., Tankut, A., & Güleç, N. 1997. Tertiary volcanism of the Galatia province, north-west Central Anatolia, Turkey. Lithos, 42, 105-121.

  • Yürür, M. T., Temel, A., Köse, O. 2002. Evidences of extensional tectonics at the southern boundary of the Galatean volcanic province, NW central Anatolia. Türkiye Jeoloji Bülteni, 45, 85-98.

  • Savaşçı, D , Seyitoğlu, G . (2004). Çankırı havzasına ait Kumartaş ve Hançili formasyonları içerisinde çökelme ile eş yaşlı tektonik yapılar . Türkiye Jeoloji Bülteni , 47 (1) , 61-73 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjb/issue/28633/306282

  • ISSUE FULL FILE
    View as PDF