Türkiye Jeoloji Bülteni

Öz: Kangal-Alacahan yöresindeki Orta Devoniyen-Alt Karbonifer yaşlı Kangal formasyonu meta-klastitleri alttan üste doğru sedimanter gömülme ve bindirme sonucu gelişen farklı litolojik, dokusal ve mineralojik özelliklere sahiptir. Kınalar üyesi (klorit-mikapodlu arduvaz ve daha az meta-silttaşı) bolluk sırasına göre fîllosilikat (2M1illit/muskovit, lib klorit, karışık tabakalı paragonit-muskovit (P-M), paragonit, pirofillit, kaolinit (dikit), karışık tabakalı klorit-vennikülit (C-V) ve Morit-smektit (C-S), kuvars, kalsit, götitve kloritoyid içermektedir. îllit "kristalinite" (1C) değerleri düşük epizon-yüksek ankizonu yansıtmaktadır. Orta ankizonu temsil eden1C değerlerine sahip Bakırtepe üyesi ankimeta-kumtaşı ve ankimeta-şeyl ve/veya arduvazlannda kuvars, fillosilikat (2M1+lMd illit/muskovit, kaolinit/dikit), feldispat ve götit bulunmaktadır. Düzce üyesindeki klorit-mika podlu ankimeta-şeyl, ankimeta-silltaşı,ankimeta-kireçtaşı, ankimeta-kumtaşı ve arduvazlan, başlıca fillosilikat (2M!+lMd illit/muskovit, lib klorit, M-P, paragonit, kaolinit/dikit, pirofillit, C-V, C-S), kuvars, kalsit ve götitten oluşmaktadır. Metaklastik kayaçlar yüksek dereceli ankizonu işaret eden 1C değerleri sergilemektedirler. Başlıca kristalize kireçtaşı ve ender olarak kumtaşı ve şeylden oluşan Höyüktepe üyesi düşük ankimetamorfik veya yüksek diyajenetik dereceye karşılık gelmektedir. Birim kalsit, kuvars ve fillosilikat mineralleri (illit/muskovit, klorit vekaolinit/dikit) ve götit içermektedir. Allokton konumlu Kangal formasyonunda P-M, paragonit, pirofillit ve kloritoyid gib bindirmeile ilişkili indeks minerallerin bulunması, allokton ve otokton birliklerin ayırt edilmesinde ölçüt gibi gözükmektedir. Ayrıca, parajenetik ilişkiler meta-sedimanter kayaçların önce basınç-sıcaklık-zaman (P-T-t) yönünün tersi bir gömülme, sonra bindirme tektoniğisonucu P-T-t yönünde metamorfizmaya uğradığını göstermektedir. 

Öz: Sultandağları Masifi`nin kuzeybatı kesiminde yer alan inceleme alanında otokton, allokton ve neootokton konumlu birimler gözlenmiştir. Otokton birimler, volkano sedimanter özellikli İnfrakambriyen yaşlı Gökoluk formasyonu ile bunu açılı uyumsuz olarak üstleyen ve sığ denizel karbonatlardan oluşan Üst Jura yaşlı Sarıtaş formasyonudur. Bu formasyonları Mesozoyik yaşlı Kocakızıl doleritine ait dayklar kesmektedir. Alt?-Orta Kambriyen yaşlı Çaltepe kireçtaşı ile uyumlu olan Üst Kambriyen-Alt Ordovisiyen yaşlı Sultandede formasyonu tektonik dokanakla otokton birimler üzerine gelir. Bu birimleri yine allokton olarak Mesozoyik yaşlı Hoyranofiyoliti ve Hacıalabaz kireçtaşı olistoliti örter. Bu istif üzerine Pliyosen yaşlı Yankkaya formasyonu ile Kuvaterner yaşlı alüviyalçökeller açılı diskordansla gelir. Bölgesel diskordanslar yörede; Assintik, Kaledoniyen, Hersiniyen ve Alpin orojenezlerinin etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Assintik hareketlerle bir yay (magmatik/ada) gelişimi ile deforme olmuş Gökoluk formasyonu ve AltPaleozoyik istif, Kaledoniyen ve Hersiniyen dağoluşum hareketlerinin etkisinde kalmıştır. Buna bağlı olarak en az üç evreli kıvrımlanmaya (Ft, F2, F3) ve epimetamorfizmaya uğrayarak üstelenmiş kıvnm geometrileri kazanmıştır. Üçüncü deformasyon fazı (F3) kinkbandı, buruşma klivajlan ve zigzag kavramlar oluştururken, ikinci evrede gelişen çizgisellikleri bükmüş ve deforme etmiştir. Alpinhareketler Triyas`ta riftleşme, Senoniyen`de ise nap ve bindirmeleri geliştirmiştir. Son olarak Miyosen`deki tansiyonel neotektonikdönemde oluşmuş kesişen (conjugate) blok faylanmalar, Sultandağları`na bugünkü KB-GD ile kuzey kesiminde ise KKD-GGB uzanımlı bir horst görünümü kazandırmıştır.

Öz: Anadolu otoyolunun Gümüşova-Gerede arasındaki bölümünde yer alan Düzce killerinin konsolidasyon özelliklerinin bilinmesi, mühendislik yükü altındaki oturma davranışlarının belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu amaçla, otoyol güzergahının Düzce kesimindeki killerin konsolidasyon özellikleri araştırılmıştır. Düzce havzası çökellerinin en kalın olduğu yer, şehrin güney kenarında olup, kalınlık bu kesimde yaklaşık 260 m`dir. Çökeller, havza ortasında ve güneye doğru kil, siltli kil ve killi sütlerin egemen olduğu istiften oluşurken, kuzey ve kuzeydoğuda ise kum ve çakıl gibi daha iri taneli malzemenin egemen olduğu seviyeler yer almaktadır. Killi seviyelerin belirlenen konsolidasyon özelliklerine göre, havza killerinin yüzeyden 5 ile 10 m arasında değişen derinliklere kadar aşın konsolide oldukları tespit edilmiştir. Aşın konsolidasyonun gelişimine, ovanın güneyindeki Düzce fayının aktivitesi ile havzanın çökelim merkezinin güneye hareket etmesi ve bunun sonucunda ovanın kuzey tarafının güneye oranla yükselmesinin sebep olduğu sonucuna varılmıştır. Bunun yanısıra, ovanın bu nedenlerden dolayı yükselen kısımlarında yeraltısuyu seviyesindeki değişim, havalanma zonunun artmasına ve üst katmanların kuruması sonucunda aşırı konsolidasyon düzeylerinin gelişmesine sebep olmuştur. 

Öz: Bolu tüneli yaklaşık 3250 m uzunluğu ile ülkemizin en uzun otoyol tüneli olacaktır. Tünel güzergahı değişik litolojilerden ve doğrultu atımlı faylar ile bindirme zonlarından geçmektedir. Anadolu otoyolu Bolu tünelindeki en yaşlı birim, başlıca amfibolit, gnays, metadiyorit, metakuvarsdiyoritten oluşan Prekambriyen öncesi, Yedigöller formasyonudur. Bu birimleri Devoniyen yaşlı kayraktaşı, metakuvarsit ile Çatak kireçtaşı üyesinden oluşan îkizoluk formasyonu tektonik dokanakla üzerlemektedir. Tünel güzergahına yakın alanlarda Üst Kretase kaotik bir topluluk olan Abant karmaşığı ile başlar. Bu topluluk içerisine karmaşıkla yaşıt veya daha genç, Elmalık granitoidleri sokulum yapmıştır. Breşik mermer ve kayraktaşından oluşan Atyayla formasyonu Üst Kretase sonunu temsil etmektedir. Bu birimin üzerinde Paleosen-Alt Eosen yaşlı kumlu kireçtaşı ve karbonatlı kumtaşından oluşan Bayramışlar formasyonu ile kumlu kireçtaşı, karbonatlı kum taşı, breşik çakıltaşı, kum taşı, silttaşı, kil taşı, marn ve kireçtaşından oluşan Fmdıcak formasyonu bulunmaktadır. Güzergahın en genç birimleri kil, kiltaşı, killi kireçtaşı, jips, marn ardalanması ile temsil edilen Orta-Üst Eosen yaşlıApalar formasyonu ile tutturulmamış ve/veya tane tutturmalı çökellerden oluşan, Pliyosen yaşlı Asarsuyu formasyonudur. Bu birimler Üst Kretase`den başlayarak Üst Miyosen`e kadar K-G yönlü sıkıştırma kuvvetleri ile itilerek üst üste yığılmışlardır. Bu sıkıştırma rejimi Üst Miyosen`den sonra değişmiş ve tünel güzergahını da içine alan bölgede Kuzey Anadolu fay zonu ile ilişkili doğrultu atımlı faylar gelişmiştir.

Öz: Doğu Anadolu`daki bir çok volkanik bölgedeki obsidiyen örnekleri "fizyon track" (FT) yöntemiyle yaşlandırılmıştır. Bu çalışmada, volkanikleri gösteren jeoloji haritaları toplanıp derlenmiştir. Bu haritalar, FT yaşlarındaki gibi |0.03 Ma`dan 6.09 Ma`ya kadar) Doğu Anadolu`daki obsidiyen içeren volkaniklerin anlaşılmasında net bir destek sunarlar. Daha önceki yayımlanmış ölçümlerle birlikte genç zamanlar (1 Ma), Van Gölü`nün bati ve kuzey kıyılan boyunca yer alan Pleistosen volkanlarının üzerinde belirtilmiştir. Obsidyenler, Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı NE (Kars)`den S W (Bingöl) doğrultusunda uzanan düzgün bir yay boyunca dağılmışlardır. Sonraki patlamalar için daha önce belirtilmiş sadece iki K-Ar yaşı vardır; bunlardan çoğu çok yakın zamanda onaylanmıştır. 

Öz: Bu çalışmada Simplorbites ve Orbitoides cinslerine ait makrosferik bireylerde gözlenen aseksüel çoğalma tipi araştırılmıştır. Bu amaçla, Türkiye ve Fransa`dan seçilmiş örnekler yeniden değerlendirilerek Hekimhan (KB Malatya) yöresinden derlenen Orbitoides örnekleri de bu tip üremeyi destekleyici olarak sunulmuştur. Belirtilen cinslerde a) makrosferik embriyonların bölünmesi,yeni embriyonların şekillenmesi, b)ana kavkının çözülmesi ve embriyonların kenara itilmesi,c) embriyonların ana kavkıdan atılması, d) yeni fertlerin şekillenmesi olarak gelişen olağan olmayan çoğalma tipi döngüsünü destekleyici veriler sunulmuş ve tartışılmıştır.

Öz: Niksar-fiaşçiftlik (Tokat) dolayları Üst. Kretase-Paleosen çökellerinin çeşitliliği ve fauna özellikleri. "Akımından önemli bir bilgeyi oluşturmaktadır. İnceleme, alanında yüzeyleyen çökellerin faraminifer kapsamını, belirlemek için, ölçülü kesitler` gerçekleştirilerek.,, saptanan bentik ve planktik foraminiferlerin stratigrafık dağılımları belirlenmiştir. Foraminifer içeriklerine göre Kirandağ Formasyonu Orta-Üst Maastrihtiyen-Daniyen, Düdenyayla formasyonu Daniyen yaş konağında değerlendirilmiştir.