Türkiye Jeoloji Bülteni

Öz: Yozgat Batoliti, Orta Anadolunun kuzeyine düşmekte ve Orta Anadolu Kristalen Karmaşığının en büyük felsik plutonunu temsil etmektedir. İnceleme alanı başlıca granitik ve gabroyik kayaçlardan meydana gelmektedir. Granitik kayaçlar pembe renkli olup, çalışma alanının en yaygın birimini oluşturmakta ve kendi içerisinde 3 alt birime ayrılmaktadır. Bunlar iri taneli biyotit muskovit granit, ince taneli biyotit muskovit granit ve iri kuvarslı ince taneli muskovit granittir. Bütün bu alt birimler birbirleri ile tedrici dokanak ilişkisi sergilemekte ve hiç birisinde mafık mikrogranuler anklav görülmemektedir. Mikroskop çalışmalarına göre; granitlerin bütün alt birimleri farklı oranlarda başlıca kuvars, K feldispat, mika ve granat mineralleri içermektedir. Tüm kayaç jeokimyası sonuçlarına göre; granitler subalkalin magmatik kayaçlar olup, kalkalkalin bileşimdedirler. Tektonik ayırtman diyagramlarına göre bu granitlerin daha çok çarpışmayla-eş yaşlıgranitlerin alanlarına düştüğü görülmektedir. Granitlerin ORG`a göre normalize edilmiş profilleri SynCOLG ile benzer ilişki sergilemekte, LIL elementler açısından zenginleşme ve HFS elementler açısından isefakirleşme göstermektedirler. 

Öz: Bu çalışmada, Kuzeybatı Anadolu`da Beypazarı, Seyitömer, Himmetoğlu, Hatıldağ, Gölpazarı veBahçecik bölgelerinde yer alan Tersiyer yaşlı bitümlü şeyllerin organik jeokimyasal özellikleri ve çökelme ortamları incelenmiştir. Bu sahalara ait bitümlü şeyller genel olarak yüksek Hİ ve düşük Oİ değerleri ile tipiktirler. Piroliz/TOK analiz sonuçlarına göre Beypazarı, Himmetoğlu, Gölpazarı ve Bahçecik bitümlü şeyİleri Tip Ikerojen, Seyitömer ve Hatıldağ bitümlü şeylleri ise baskın olarak Tip I, az oranda da Tip II kerojeniçermektedir. Tmax değerleri, bütün sahalara ait bitümlü şeyllerin olgunlaşmadığını göstermektedir. GC analizlerine göre, Beypazarı ve Seyitömer bitümlü şeyi örneklerinde sadece C,7 ve C18 n-alkanla rkaydedilmiş, diğer n-alkanlar tespit edilememiştir. Himmetoğlu, Hatıldağ, Gölpazarı ve Bahçecik bitümlü şeyi örmeklerinde ise genellikle düşük numaralı n-alkanların daha baskın olduğu bir hodal bir dağılım gözlenmiştir. Bu dağılım bitümlü şeyllerin baskın olarak algal ve daha az oranda karasal organik madde içerdiğini göstermektedir. Pr/Ph oranına göre Beypazarı, Seyitömer ve Hatıldağ bitümlü şeylleri anoksik, Himmetoğlu, Gölpazarı ve Bahçecik bitümlü şeylleri ise suboksik bir ortamda çökelmiştir. GC-MS analizlerine göre, m/z 217 ve m/z 191 kütle kromatogramından hesaplanan biyomarker parametreleri bitümlü şeyllerin olgunlaşmamış organik madde içerdiğini göstermektedir. Tuzluluğa işaret eden gamaseran, Beypazarı sahası hariç diğer bütün şeyi örneklerinde kaydedilmiştir. Diğer biyomarker parametreleri de dikkate alındığında, bitümlü şeyllerin tuzlu bir ortamda çökeldikleri ortaya çıkmaktadır. Genel olarak veriler, bitümlü şeyllerin gölsel bir ortamda çökeldiğini göstermektedir. Bununla birlikte, sadece Seyitömer bitümlü şeylleri için kaydedilen iz miktardaki C30 steran denizel katkıya işaret etmekte ve bu zaman zaman denizel etkiye maruz kalan gölsel bir çökelme ortamının varlığını ortaya koymaktadır.

Öz: Cora Maarı (CM), Kapadokya Volkanik Bölgesi (KVB)`nde Erciyes Dağı`nın yaklaşık 20 km kuzeybatısında yer alan Kuvaterner yaşlı monojenetik bir volkandır. CM ortalama 1.2 km çapında hemen hemen dairesel bir şekle sahip krateriyle maar tipi volkanlara tipik bir örnektir. Krateri çevreleyen iyi tabakalanmış taban yayılım ürünlerinin (base surge) kalınlığı ortalama 40 m`dir. Bu istif içerdiği malzemenin özelliklerine göre çeşitli fasiyeslere ayrılmıştır. CM kraterinin D/d oranı 12’dir. Bu değerler ile CM dünyadaki güncel maar kraterleriyle karşılaştırıldığında nispeten olgun bir maardır. Cora kraterinin duvarları yer yer Kuvaterner yaşlı, maar oluşumundan önceki yer seviyesini temsil eden andezitik lav akıntılarıyla çevrelenmiştir. Taban yayılım istifi tutturulmamış olup, 70 cm boyuta ulaşan skorya, 130 cm boyutuna ulaşan litik bloklar, 1.2 cm çapa ulaşan yığışım lapillileri ve büyük oranda kül boyutlu volkanik malzemeden oluşmaktadır. Yığışım lapillileri hemen her seviyede gözlenir ve çerçeve (rim) ve çekirdek (core) tipi olarak sınıflandırılabilirler. Taban yayılım tabakaları taşınma yönünü işaret eden, çok iyi gelişmiş anti dune yapıları gösterirler. CM istifinde hem ilerleyen, hem de gerileyen dune yapıları mevcuttur. Diğer çökelme yapıları ise, çarpma ve kanal yapılarıdır. CM taban yayılım çökellerinin tabaka yapılarında gözlenen dikey ve yanal fasiyes değişikliğinin sırasıyla taban yayılımının akış gücünde bir azalma ve taban yayılım birimlerinin asılı tefra yükü taşınma hızında bir azalma ve/veya tefra yükünde bir artma nedeniyle oluştuğu düşünülmektedir. CM taban yayılım istifinde 5 ayrı lokasyondan tabaka tabaka kesit ölçülmüştür. Bu kesitler kraterden yaklaşık 500, 750, 1000 m uzaklıkta bulunan ve 400 m uzunluğunda bir tefra profili boyunca ölçülmüş ve ömeklenmiştir. Alman örnekler tane boyu (granülometrik) analizine tabii tutulmuşlardır. Toplam 168 örnek d? = -5 ile +4 (32mm-l/16 mm) aralığını kapsayacak şekilde elek setiyle elenmiştir. Elde edilen veriler kullanılarak CM için çizilen O örtüşmektedir. İki modlu (bimodal) bir dağılım gösteren CM taban yayılım ürünleri çok kötü boylanmışlardır.  Yamukluk, bu depozitler için hem pozitif, hem de negatif alanda yer almaktadır.

Öz: Mersin-Tarsus kıyı ve yamaç akiferlerinin Berdan Nehri ile Karakuz Dere arasında kalan kesiminde yüzey ve yeraltısuyu kalitesi 2001-2002-2003 yıllarında yapılan yerinde ölçüm ve analizler ile zaman ve konuma bağlı olarak incelenmiştir. İncelenen alanda yeraltısuyunun sıcaklığı 20-26 °C, pH`ı 6.4-8.6, elektriksel iletkenliği 385-6890 mikroS/cm arasında değişmektedir. Mevcut iki sıcak su kuyusunda sıcaklık38-40°C, pH 7.32-7.59, özgül elektriksel iletkenlik 10900-12000 mikroS/cm arasında değişmektedir. Yeraltısuyu örneklerinin çoğunluğu Ca-HCO3 fasiyesindedir. Ayrıca, MgHCO3, NaHCO3, NaCl, CaSO4 veNaSO4 fasiyesinde sular da saptanmıştır. Yeraltısuyu örneklerinin nitrat içeriği incelenen pek çok noktada içmesuyu sınır değerini aşmaktadır. Sınırlı sayıda örnekte Fe, Cd derişiminin müsaade edilebilir değerin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca az sayıda örneğin tuzlu su girişiminden etkilendiği saptanmıştır.