Türkiye Jeoloji Bülteni

Öz: Mourne bölgesindeki granit masifini çevreleyen Tersiyer yaşlı bir kompozit intrüzyon, konik dayk karakterinde olup, farklı iki cins magmanın birbiri ardı sıra ve aynı yere enjekte edilmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. İntrüzyonun dış kısmını meydana getiren ve orta kısmından daha önce enjekte olduğu görülen magma, bazallik bileşime sahiptir ve doleritleri oluşturmuştur. Orta kısım ise granitik yapılı granefirlerden teşekkül etmiştir.

Öz: Gürgenyayla granodiyoriti üzerinde alman üç arazi örneğinden elde edilen beş laboratuvar örneği üzerinde Rb-Sr metodu ile yapılan radyometrik yaş tayininde 45 MX lik bir yaş ölçülmüştür. Bu yaş arazi gözlemlerine dayanılarak paleozoyiksonu bir jeosenklinal malzemesinin palinjenezinden oluşan granodiyoritîk bir kütlenin son gençleşme yaşı Eosen olarak yorumlanmıştır. Granodiyoritik malzemenin, bir jeosenklinal malzemesinden itibaren oluşabileceğini düşündüren düşük bir ilksel ( 8 7Sr/ 8 6Sr) 0 oranı bulunmuş ve bu oranın Kuzeybatı Anadolu jeosenklinalindeki çeşitli granodiyoritik kütlelere ortak olabileceği görüşü öne sürülmüştür.  

Öz: Çeşitli jeolojik ve mühendislik problemlerin kinematik ve deformasyon şekillerini gözlemek amacıyla bir çok tipte model kullanılmaktadır. Kinematik modeller temel jeolojik verilerin yorumlanmasında yararlı olmaktadır. Bunlarla çatlaklı kaya kütlelerinin muhtemel hareket şekilleri gözlenebilmektedir. Bu çalışmada model, özel şekilde hazırlanmış malzemeyle yapılmış ve daire kesitli tünellerde, tünel çapı ile çatlak aralığı arasındaki ilişkiler ve kırılmalar araştırılmıştır.

Öz: Elmadağ doğusu ile Kırıkkale arasında yer alan Yahşihan bölgesinde azamikalınlığı 4000 metreye yaklaşan Üst Kretase-Alt Tersiyer yaşlı sedimentlerle çeşitli sediment yapıları (oygut, oluk, çarpma izleri... v-s. ile sualtı heyelanları ve olistostromlar) tesbit edilerek incelenmiştir. Bahis konusu jeolojik zamanlarda bu bölgede NNE-SSW doğrultusunda uzanan ve uzun ekseni genellikle SSW yönüne dalan bir basenin mevcut olduğu, yamaçlardan inen paleo-akıntı, olistostrom ve sualtı heyelanlarından tabana ulaşanların eksen boyunca dönerek aktıkları anlaşılmaktadır. 

Öz: Eosen`den sonra, muhtemelen Oligosende oluşan Alpin paroksizma esnasında, genellikle doğuya devrik kıvrımlar meydana gelmiş, bunları sırasıyla bindirme ve sağ yönlü doğrultu atımlı faylar izlemiştir. Başlangıçta KB-GD doğrultusunda olan bir kompresyon çiftinin zamanla K-G doğrultusuna kaydığı, ayrıca bütün bu sürede pozitif yönlü bir makaslama çiftinin de mevcut olduğu anlaşılmaktadır.

Öz: Çalışma alanı Toros orojenik kuşağının doğu kesiminde Adana ilinin yaklaşık 140 km kuzeyinde Tufanbeyli (Mağara) ilçesi dolayını kapsar. Bölgede Kambriyen`den Tersiyerce kadar bütün sistemleri temsil eden kaya-stratigrafi birimleri yer almaktadır. Kaya stratigrafi birimlerinin tümü Formasyon derecesinde adlandırılmıştır. Soğanlı dağı Formasyonu dışında kalan diğer bütün kaya birimleri inceleme alanının bazı kesimlerinde normal stratigrafi konumlarında eksiksiz olarak görülebilmektedir. Ayrı bir çökelme havzasında oluştuğu düşünülen ve Jura yaşta kireçtaşı ve değişik kaya türlerini kapsayan Soğanlı dağı Formasyonu faylı dokanakla Üst Kretase yaşta Yanıktepe Kireçtaşı`nın üzerinde durmaktadır. Bunun yanında inceleme alanının bazı kesimlerinde uyumsuzluklar nedeniyle önemli kaya birimi eksiklikleri göze çarpmaktadır. Dar bir alan içinde görülen bu farklı durum uyumsuzluk öncesi aşınmalarla açıklanmıştır. Uyumsuzluklar açışız veya çok düşük açılıdırlar. Kambriyen-Lütesiyen zaman aralığında oluşmuş kaya birimleri tek bir fazı yansıtan birbirlerine benzer şekilde kıvrımlanmış ve faylanmıştır. Bu özellikleriyle, bölgenin Kambriyen`den Lütesiyen sonuna kadar düşey salınım hareketlerinin etkisi altında kaldığı ve bölgede Kambriyen-Lütesiyen zaman aralığında orojenik hareketlerin etkin olmadığı anlaşılmaktadır. Lüteslyen`den sonra bölge büyük kıvrım ve itki faylarının gelişmesini doğuran sıkışma tektoniği etkisi altında kalmıştır. Kıvrım eksenleri ve faylar genellikle KD-GB gidişlidîr. İtilme yönü çoğunlukla GD dan KB`yadır. İnceleme alanında Oligosen ve Miyosen saptanamadığından bölgeyi Lütesiyen`den sonra etkilemiş olan orojen faz veya fazlarına değin bilgi toplanamamıştır. İnceleme alanı Kambriyen`den Lütesiyen sonuna kadar genellikle sığ, sıcak,, litoral-sublitoral ortam koşullarının hakim olduğu ve düşey salınım hareketlerinin etkin olduğu duraysız bir şelf özelliği gösterir. Magmatizma ve volkanizma Lütesiyen sonuna kadar yer almamıştır. Bu özellikleriyle bölge miyojeosenklînal koşullarını yansıtmaktadır.

Özet: Toros Dağlarının Akdenize doğru çıkıntı teşkil ettiği Anamur, Ovacık-Silifke kesiminde, bilhassa, Brachiopoda, Cephalopoda, Trilobita ve Graptolita fosillerinden müteşekkil zengin bir fauna ile temsil edilen Alt Paleozoik, yazarın 196S ve1084 yıllarındaki incelemeleri sırasında meydana çıkarılmıştır. Adı geçen bu favnabis bölgede, ilk defa, fosilli Tremadosiyen» ayrıca Ordovisiyen ve Silüriyen serilerinin tespitine ve bu seriler içinde muhtelif stratigrafik seviyelerin ayrılmasına imkân vermiştir. Tremadosiyen`i Silüriyenden ayıran kalın konglomera tabakalarının bulunuşu, bir diskordansın mevcudiyetini göstermektedir. Bölgedeki Alt Paleozoik formasyonları; Kaiedoniyen Orojènèzinden müteessir olmuştur. Fosilli Devoniyen, denizel ve kontinantal Karbonifer formasyonları da bölgede oldukça gelişmiş bulunmaktadır. Bu formasyonlar Hersiniyen Orojenezi sırasında deformasyonlara uğramışlar ve ayrıca, Alpen Orojenezinin geniş ölçüde etkisi altında kalmışlardır.

Öz: Türkiye Neojen Lameilibranchiata faunasına ait bazı Pecten türlerinin, Pectenpseudobeudanti DEP- et ROM., Pecten pseudobeudanti rotundata SCHAF., Pectenkochi LOG., Pecten corsicanus DEP. et ROM., Pecten subbenedictus FONT.,Pecten jossiingi SMITH, Pecten revolutus MICH., Pecten aduncus EICH., Pectendunkeri MAYER, Pecten praebenedictus TOUR., Pecten jacobaeus LINNE sistematik incelenmesi sunulmaktadır.